Szyny / płozy do rolek

Czy szyny / płozy do rolek są istotnym elementem naszego sprzętu?

Rolkarze często określając swoje rolki bądź szukając sobie nowych w sklepach, opisują w pierwszej kolejności rodzaj buta – skorupa, pro-mesh, twardość cholewki, poziom trzymania – potem opisują twardość i rozmiar kół, i na tym zazwyczaj się kończy. I w taki właśnie sposób pomijamy trzecią ważną część składową rolek – ich płozę. Jest to być może najmniej różnorodny element naszego ulubionego sprzętu, a to przede wszystkim ze względu na to, że jest niemal kompletnie uzależniony właśnie od tego, jakie mamy koła, i na jakim bucie są zamontowane.

Jak mocowane są płozy?

Mocowanie szyny aluminiowej na rolki to sprawa o tyle prosta, co zależna od tego, jaki mamy but. Pięć dość istotnych, odmiennych i niekompatybilnych ze sobą mocowań, to 165 mm, 195 mm, UFS, Trinity, oraz... brak mocowania – o tym potem. To pierwsze stosowane jest głównie w sprzęcie do jazdy rekreacyjnej, chociaż co ciekawe, na szynie do rolek o mocowaniu 165 mm producenci byli już w stanie zmieścić prawie każdy rozmiar koła – od 76 do nawet 125 milimetrów, gdyż to właśnie to mocowanie można uznać, za najpopularniejsze. 195 mm to już mocowania maratonowe, wyścigowe, dla rolkarzy lubiących prędkość, oraz dla tych, dla których poświęcenie zwrotności i manewrowalności na koszt dłuższej płaszczyzny wybicia i większej prędkości, to coś oczywistego i obowiązkowego.

UFS to mocowanie „płaskie”, co oznacza, że śruba pod piętą jest na tej samej wysokości, co ta pod przodostopiem, a co za tym idzie, stopa jest mniej podwyższona na pięcie i stoi w nieco innej pozycji. Takie mocowanie wykorzystywane jest często w modelach K2, ale znane jest głównie z tego, że wykorzystywane jest przez niemal wszystkich rolkarzy agresywnych na całym świecie. Bardziej płaskie ułożenie stopy wiąże się z jej lepszym wyczuciem i precyzją, potrzebną w jeździe agresywnej do wskakiwania i ślizgania się po poręczach i boxach.

Trinity to natomiast mocowanie, które znajdziemy tylko w high-endowych rolkach Powerslide, a cechuje je to, że mają trzy punkty mocowania zamiast trzech.

Ostatnim mocowaniem, o którym była mowa, jest jego brak. Tutaj oczywiście mamy na myśli rolki fitnessowe, których płozy mocowane są na stałe, uniemożliwiając ich wymianę. Nie jest to oczywiście złe rozwiązanie – kupując rolki typu fitness, mamy do wyboru bardzo szeroką gamę rozmiarów kół, a co za tym idzie – płóz – i decydując się na przykład na koła 84 mm, to właśnie tych kół będziemy używać do jazdy. Wadą jest tutaj fakt, iż zazwyczaj tak mocowane płozy do rolek wykonane są z kompozytu, co zmniejsza ich przekaz energii ze stopy na koła.

Jakie są różnice w szynach do rolek?

Oczywiście największą różnicą są tutaj odstępy między kołami, oraz rozstaw kół – jeśli szyna w rolkach znamionowana jest jako 4x80, to oznacza to, że największe koła, które na nią wejdą, to te o średnicy 80 mm, i będzie ich cztery. W przypadku szyn 4x80 odstęp między kołami to niemalże zawsze niezmiennie jeden milimetr, natomiast ich rozstaw będzie wynosił 243 mm. Skąd właśnie dokładnie taka liczba? Otóż rozstaw kół to nic innego jak odległość od punktu styczności pierwszego koła z ziemią do ostatniego. W ten sposób najprościej policzyć dwa środkowe koła, po pół pierwszego i ostatniego (czyli łącznie 3x80) oraz dodać odstępy między każdym z nich, co łącznie da nam trzy milimetry, i otrzymamy właśnie przykładowe 243 milimetry. Sprawa nieco komplikuje się np. w przypadku szyn, w których trzy koła 110 mm mają między sobą inne odległości – między drugim i trzecim potrafi być jeden milimetr a między pierwszym i drugim już dwa centymetry. Takie przesunięcie środkowego koła do tyłu ma za zadanie poprawić power transfer, czyli przekaz energii ze stopy na podwozie. Należy również pamiętać o tym, iż jeśli na dwóch osobnych szynach do rolek zamocujemy cztery koła 80 mm na jednej, a trzy 110 mm na drugiej, i będą miały one ten sam rozstaw, to wciąż będziemy mieli przed sobą różnicę półtora centymetra – i tak samo z tyłu – co wymaga pewnego okresu przyzwyczajenia, zwłaszcza podczas przeplatania nóg łatwo wtedy zahaczyć przednią stopą o tylną, powodując upadek.

Rocker, anti-rocker i flat setup, co to jest?

• Poruszając się w środowisku rolkarskim prędzej czy później usłyszymy takie pojęcie, jak „rocker”. Czym jest ten popularnie zwany „bananem” setup i jak wygląda jego przeciwieństwo – anti-rocker? Otóż rocker to nic innego jak podwyższone osie pierwszego i ostatniego koła. Podwyższone o dokładnie dwa milimetry. Taki zabieg stosuje się po to, aby drastycznie zwiększyć zwrotność i manewrowalność rolek, a dzieje się to przez to, że linia styczności z ziemią skraca się aż o połowę, niezależnie, czy rolka stoi płasko, wychylona jest do przodu czy do tyłu. Dzięki temu znacznie łatwiejsze będą obroty, piruety oraz triki slalomowe. Ciekawostką jest również szyna do rolek FRX, gdzie specjalne śruby na pierwszej i czwartej ośce da się przekręcić o 180 stopni, pozwalając na przełączanie się na rocker w dowolnej chwili.
• Czym jest więc anti-rocker? W przypadku szyn do rolek agresywnych UFS, anti-rocker to zmniejszone drugie i trzecie koło – dzięki temu zjeżdżając z przeszkód bądź schodów, szyna nie rysuje o krawężnik, ale jednocześnie koła nie wadzą też o poręcze podczas ślizgania się po nich.
• Trzecią formą płóz do rolek jest tak zwany flat, gdzie każde koło jest na tej samej wysokości. Tradycyjny rocker oczywiście da się również osiągnąć na flacie za pomocą dobrania kół w różnych rozmiarach. Zazwyczaj takim układem będzie 76-80-80-76 i osiągniemy w ten sposób dokładnie ten sam efekt, z tym minusem, że kiedy środkowe koła już się zetrą, nie zamienimy ich miejscami z pierwszym i czwartym, stąd też rolkarze freestyle'owi i figurowi używają właśnie szyn do rolek typu rocker.

Jeśli potrzebujesz więcej informacji na temat tego elementu rolek, to zapraszamy do miasta Warszawa, gdzie mieści się siedziba Freeskate Customs i znajduje się znająca temat obsługa.